Seneca, Epistulae morales 45

[5] Multum illis temporis verborum cavillatio eripuit, captiosae disputationes, quae acumen irritum exercent.

Nectimus nodos et ambiguam significationem verbis illigamus ac deinde dissolvimus: tantum nobis vacat?

iam vivere, iam mori scimus?

Tota illo mente pergendum est, ubi provideri debet, ne res nos, non verba decipiant.

[epistulae 45, 6] Quid mihi vocum similitudines distinguis, quibus nemo umquam, nisi dum disputat, captus est?

Res fallunt: illas discerne. Pro bonis mala amplectimur;

optamus contra id, quod optavimus; pugnant vota nostra cum votis, consilia cum consiliis.

discernere, discerno, discrevi, discretum: unterscheiden

amplecti, amplector, amplexus sum: etwas oder jemanden umarmen, im übertragenen Sinne: sich etwas (einer Sache) widmen

[epistulae 45, 7] Adulatio quam similis est amicitiae!

Non imitatur tantum illam, sed vincit et praeterit;

apertis ac propitiis auribus recipitur et in praecordia ima descendit, eo ipso gratiosa, quo laedit:

doce, quemadmodum hanc similitudinem possim dinoscere.

Venit ad me pro amico blandus inimicus; vitia nobis sub virtutum nomine obrepunt: temeritas sub titulo fortitudinis latet, moderatio vocatur ignavia, pro cauto timidus accipitur.

In his magno periculo erramus: his certas notas imprime.

adulatio, adulationis, f.: die Schmeichelei. Seneca geht es in diesem Abschnitt darum, an einem Beispiel zu zeigen, wie wichtig die Unterscheidung der realen Probleme (im Gegensatz zur Unterscheidung von Begriffen) ist.

praecordia, praecordiorum n: das Innere, das Herz, das Zwerchfell

dinoscere (Nebenform: dignoscere), dinosco, dinovi: unterscheiden obrepere, obrepo, obrepsi, obreptum: sich einschleichen

temeritas, temeritatis, f.: der Leichtsinn