Seneca, epistulae morales ad Lucilium 44

[Seneca epistulae morales 44, 1] Iterum tu mihi te pusillum facis et dicis malignius tecum egisse naturam prius,
deinde fortunam, cum possis eximere te vulgo et ad felicitatem hominum maximam emergere.

Si quid est aliud in philosophia boni, hoc est, quod stemma non inspicit;

omnes, si ad originem primam revocantur, a dis sunt.

pusillus: der Knabe, der kleine Junge

stemma, stemmatis, n.: der Stammbaum

[44, 2] Eques Romanus es, et ad hunc ordinem tua te perduxit industria;

at mehercules multis quattuordecim clausa sunt,
non omnes curia admittit, castra quoque quos ad laborem et periculum recipiant fastidiose legunt:

bona mens omnibus patet, omnes ad hoc sumus nobiles.

Nec reicit quemquam philosophia nec eligit: omnibus lucet.

quattuordecim: die ersten 14 Reihen im Theater, die den Rittern vorbehalten waren

lucere, luceo, luxi: leuchten

[3] Patricius Socrates non fuit;

Cleanthes aquam traxit et rigando horto locavit manus;

Platonem non accepit nobilem philosophia sed fecit:

quid est quare desperes his te posse fieri parem?

Omnes hi maiores tui sunt, si te illis geris dignum; geres autem,
si hoc protinus tibi ipse persuaseris,
a nullo te nobilitate superari.

Kleanthes: einer der Gründer der stoischen Lehre

[4] Omnibus nobis totidem ante nos sunt;

nullius non origo ultra memoriam iacet.

Platon ait neminem regem non ex servis esse oriundum, neminem non servum ex regibus.

Omnia ista longa varietas miscuit et sursum deorsum fortuna versavit.

sursum deorsum: nach oben und unten

versare: verbum intensivum zu vertere; also: wenden

[44, 5] Quis est generosus? ad virtutem bene a natura compositus.

Hoc unum intuendum est:

alioquin si ad vetera revocas, nemo non inde est, ante quod nihil est.

A primo mundi ortu usque in hoc tempus perduxit nos ex splendidis sordidisque alternata series.

Non facit nobilem atrium plenum fumosis imaginibus;

nemo in nostram gloriam vixit, nec quod ante nos fuit, nostrum est:

animus facit nobilem, cui ex quacumque condicione supra fortunam licet surgere.

generosus: adlig

alioquin: im Übrigen

sordidus: schmutzig

atrium: Adlige hatten im Arium ihres Hauses Bilder ihrer Ahnen aufgestellt